• Anasayfa
  • Favorilere Ekle
  • Site Haritası
  • https://www.facebook.com/groups/annebabaokulu
  • https://api.whatsapp.com/send?phone=+905327001004
  • https://www.instagram.com/matematikkafe
TRANSLATE
DESTEK OL
ÜYELİK GİRİŞİ
Parolamı unuttum
Üye olmak istiyorum
REKLAM ALANI-1

MATEMATİK YORUMLARI
MAKALELER
MATEMATİK DÜNYASI
PRATİK MATEMATİK
EĞLENCELİ MATEMATİK
OKUL BAŞARISI
YAŞAM VE MATEMATİK
PSİKOLOJİ
SİTE MENÜSÜ
SİTE HARİTASI
Site Haritası
ZİYARET BİLGİLERİ
Aktif Ziyaretçi28
Bugün Toplam792
Toplam Ziyaret2629310
Prof. Dr. Necati Cemaloğlu
necaticemaloglu@hotmail.com
21. Yüzyılda Okullar ve Eğitim Liderleri
21/04/2019
Prof. Dr. Necati CEMALOĞLU 
 
İletişim ve bilişim teknolojilerindeki baş döndürücü gelişme, bir sosyal örgüt olarak okulu, okulun rollerini, sorumluluklarını ve öğrenme biçimlerini de değiştirecektir. Muhtemelen bu günkü argümanlarımız 21. yüzyılda anlamını ve önemini yitirecektir.
 
Futuralist yaklaşımlar incelendiğinde; 21. yüzyılda çağın gerekliliği olarak yeni meslek grupları ortaya çıkacaktır. Bugün ilkokulda okuyan çocukların belki de yarısından fazlasının üniversiteyi bitirdiklerinde şu anda var olmayan meslek gruplarında çalışacakları öngörülmektedir. Bu nedenle; çok yönlü düşünebilen, uyum sağlama yeteneği yüksek ve yenilikçi nesillere ihtiyaç duyulacaktır (Kylonen, 2012). Gelecekte bizleri bekleyen en önemli gelişmelerin başında evrensel etik, robotik kodlama, donanım, yazılım, yapay zekâ, nanoteknoloji, biyoteknoloji, dil ve politika olacaktır.
 
“1 İnsan + 1 Bilgisayar + 1 Fabrika = TOPLUM 5.0” şeklinde tanımlanan yeni bir çağın eşiğindeyiz. Eğitim kurumlarımızın karşılaştığı en önemli sorun, çocuklara gelecekte ihtiyaç duyabilecekleri bilgi ve becerileri kazandıracak bir eğitim sunmak ve onları öngörülemeyen bir geleceğe hazırlamaktır (Öğretir, Özçelik ve Tuğluk, 2018). Bu sorun sadece bizim değil, dünyadaki diğer toplumların ortak sorunu olarak ele alınmalı ve bu süreçte eğitim sistemlerini etkili kuran ve yöneten ülkelerin başarılı olacağı kabul edilmelidir.
 
Eğitimciler için 21. yüzyıl kavramlarının temelinde okuma-yazma becerisi yerine bilgi okuryazarlığı, matematik okuryazarlığı, fen okuryazarlığı gibi daha çok işlevsel beceriler olacaktır. Bunlara ek olarak; Görsel Okuryazarlık (Visual Literacy): YouTube, Facebook vb. Medya Okuryazarlığı (Media Literacy): Radyo, TV, CD, Ipod vb. Bilgi Okuryazarlığı: Kitap, e-kitap vb. Elektronik Okuryazarlık: e-devlet, e-hukuk, e-ticaret, e-toplum, e-okul vb. Okuryazar olmak temel beceri olarak kabul edilse de, yeterli olarak kabul edilmeyecek, farklı okur-yazarlık becerileri devreye girecektir.
 
Partnership for 21st Century Learning ( 2019) raporuna göre, 21. yüzyılda öğrencilerin sahip olması gereken beceriler; eleştirel düşünme, iletişim becerisi, iş birliği ve yaratıcılık becerilerinden oluşmaktadır. Bu becerilerin içerikleri aşağıdaki gibidir. Eleştirel düşünme becerisine sahip öğrencilerden şu becerileri sergilemeleri istenecektir. Duruma uygun olarak akıl yürütme türlerini (tümevarım, tümdengelim vb.) kullanabilme; karmaşık sistemlerde genel sonuçların üretilmesi için bütünün bir parçasının birbiriyle nasıl etkileşimde bulunduğunu analiz edebilme; kanıt, argüman, iddia ve inançları etkili bir şekilde analiz etme ve değerlendirebilme; analiz sonuçlarına dayanarak bilgileri yorumlama ve sonuç çıkarabilme; öğrenme deneyimlerini ve süreçlerini eleştirel ve yansıtıcı olarak düşünebilme; bilinmeyen farklı türdeki sorunları hem klasik hem de yenilikçi yollarla çözebilme; çeşitli bakış açılarını içeren ve daha iyi çözümler üreten önemli soruları sorabilmedir.
 
21. yüzyılda iletişim becerileri sözlü, yazılı ve sözsüz iletişim becerilerini çeşitli biçimlerde ve bağlamlarda etkili bir biçimde kullanabilme; birden fazla medya ve teknolojiden yararlanma ve etkilerini öncelik sırasına göre değerlendirebilme; düşünce ve fikirleri etkili bir şekilde ifade edebilme; bilgi, değerler, tutumlar ve niyetler de dâhil olmak üzere bir mesajın anlamını çözmek için etkili bir dinleyici olma; farklı ortamlarda çok dilli bir şekilde iletişim kurabilme; sözlü, yazılı ve sözsüz iletişim becerilerini çeşitli biçimlerde ve bağlamlarda etkili bir biçimde kullanabilme; birden fazla medya ve teknolojiden yararlanma ve etkilerini öncelik sırasına göre değerlendirebilme; düşünce ve fikirleri etkili bir şekilde ifade edebilme; bilgi, değerler, tutumlar ve niyetler de dâhil olmak üzere bir mesajın anlamını çözmek için etkili bir dinleyici olma; farklı ortamlarda çok dilli bir şekilde iletişim kurabilmedir.
 
İş birliği becerisine sahip öğrenciler çeşitli gruplarla etkili ve saygılı bir şekilde çalışabilme becerisine sahip olma; ortak bir hedefi gerçekleştirmek için ödün vermeye istekli olma; ortak çalışma sorumluluğunu üstlenebilme; her bir ekip üyesi tarafından yapılan bireysel katkıları değerlendirebilmedir.
 
21. yüzyılda yaratıcılık; fikir oluşturma tekniklerini etkili bir şekilde kullanabilme (beyin fırtınası vb.); bir şeyleri yeni yollarla (kavramsal ya da sanatsal olarak) bir araya getirebilme; yeni bir şeyler inşa edebilme; olağandışı veya alışılmadık durumları üretim veya yarar için kullanabilme; yeni ve değerli fikirler üretebilme; yaratıcı fikirler geliştirme ve onları en üst düzeye çıkarabilme; kendi fikirlerini ayrıntılı bir şekilde analiz edebilme ve değerlendirebilme; başarısızlığı, hataları, küçük başarıları öğrenme ve inovasyon için uzun vadeli bir fırsat olarak görebilmedir.
 
P21 koalisyonu tarafından belirlenen 21. yüzyıl temel disiplinleri ise şunlardır: İngilizce, okuma veya dil sanatları, Dünya dilleri; sanat, matematik, ekonomi, bilim, coğrafya, tarih, devlet ve hükümet, yönetim sistemleri olacağı öngörülmektedir. Bu disiplinlere inovasyonun da eklenmesi gerekir.
 
Okullarda yalnızca enformatik bilgiye sahip olan değil, aynı zamanda bu bilgiyi kullanabilme becerisine sahip olan bireyler de yetiştirmek gerekmektedir (Kellner, 2019). Okulların, bireyleri yeni değişimlere hazırlayarak, okul ve toplum arasındaki etkileşimi güçlendirmeleri gerekmektedir. Bu süreçte başarılı olan okulların ayakta kalma olasılığı daha fazla olacaktır. Sürekli kendini yenileyen kamuoyu, dış çevre ve velilerle olan ilişkilerin doğasının değişmesi nedeniyle, okul yöneticisinin rolünün sınırları değişmiş ve genişlemiştir. 21. yüzyılda okul yöneticisi hem pek çok görevleri yerine getirmek hem de öğretimin lideri olarak okulun etkililiğini sürdürmek zorunda kalacaktır. Bu bağlamda okul yöneticisinin rolü: öğreten + öğrenen olmaktadır. Öğrenen liderler olarak okul yöneticileri, okul iklimine uyumlu olarak okul personelinin gelişimi için olanaklar sağlayan ve fırsatlar sunandır. Öğrenen liderler, sosyal değişim ve gelişim ile uyumlu olan ve bunları okullarına taşıyan liderlerdir (Aksoyalp, 2010).
 
Geleceğin okul liderleri; anlamlı, kabul edilebilir ve astlarca paylaşılan bir vizyon geliştirebilen; vizyonunu yaşayan, yaşatan ve doğru ifade edebilen; etkili iletişim becerilerine sahip; sürekli geleceğe bakan, ancak geçmişten de dersler çıkaran; geleceği stratejik biçimde düşünen; yenilik üreten ve yeniliklerin ortaya çıkmasını teşvik eden; yenilikleri uygulamaya aktarabilen; okulda güven ortamı yaratabilen; yetkiyi uygun bir şekilde dağıtabilen; risk alabilen ve risk almayı teşvik eden; öğretmenlerin gelişmesini teşvik eden ve onlara kendilerini geliştirmeleri için uygun ortam yaratan liderler olacaktır. Bennis ve Townsend (akt. Leblebici, 2008) tarafından ifade edildiği gibi;“Günümüz liderleri, hızla değişen teknoloji, kas gücüne olan ihtiyacın azalması ve nitelikli insan gücünün artması sebebiyle geçmişe göre daha esnek ve risk almaya hazır olmak zorundadırlar.”
 
21. yüzyıl liderliği, liderlik ve iş birliği arasındaki etkileşimleri dikkate almakta, geleneksel lider-takipçi anlayışını reddetmektedir. Boyatsiz (2008) 21. yüzyıl liderlerinin 3 temel yeterliliğe sahip olmaları gerektiğine dikkat çekmektedir. Bunlar: Bilişsel yeterlikler, duygusal zekâ yeterlikleri ve sosyal zekâ yeterlikleridir. Bu yeterlik alanları liderlerin 21. yüzyılda ayakta kalmasını sağlayıcı dinamikleri oluşturacağı tahmin edilmektedir. Uhl-Bien, Marion, ve McKelvey (2007) yukarıdan aşağıya ve bürokratik özelliklere geleneksel liderlik anlayışlarının fiziksel üretimin önemli olduğu 20. yüzyıl ekonomisine uygun olduğuna, ancak 21. yüzyılın bilgiye dayalı farklı liderlik anlayışları gerektirdiğine dikkat çekmektedir. Bu kapsamda 21. yüzyılın temel özellikleri; uyum sağlama ve öğrenmedir. Örgütsel öğrenme, yenilik ve adaptasyon örgütsel süreçlerin vazgeçilmez unsurları arasında yer alır (Conte, & Landy, 2018).
 
Sonuç olarak 21. yüzyıl ani değil tedricen gelmektedir. Süpriz değil, beklenen bir durumdur. Emareleri yavaş yavaş ortaya çıkmakta ve gelecekle ilgili ipuçları vermektedir. Yaratıcılığın, problem çözmenin iş birliğinin, inovasyonun, eleştirel düşünmenin ve etkili iletişim becerisinin 21. yüzyılda önemli rol oynayacağı açıktır. Bu duruma göre geleceğe bu yeterlik alanlarındaki yetkinliğimizi artırarak işe başlamak gerekir. Bu bağlamda en etkili olacak örgütlerin başında okullar gelir. Okullar hem 21. yüzyıl becerilerini kazandıracak insan tipi yetiştirmede hem de 21. yüzyıla uyum sağlamada başarılı olacak insan yetiştirmede önemli roller üstlenecektir. Yaratıcı zekânın ve problem çözmenin başat rol oynayacağı ileri sürülse de, öznesi insan olan tüm süreçlerde olduğu gibi iletişim ve iş birliği, önemini daha da artırarak varlığını sürdürecektir. Esnek çalışma saatleri, home-office uygulaması çalışanları birbirinden kısmen ayırsa da, insan ilişkileri ve etkileşim 21. yüzyılın olmazsa olmazları arasında yer alacaktır. 21. yüzyılda entelektüel sermayesi artan öğretmene liderlik yapması beklenen okul liderleri, öğretmenlerden daha yüksek bir entelektüel sermayeye sahip olmak zorunda kalacaklardır. Çalışanların eğitim ve bilgi düzeyi arttıkça lidere daha az ihtiyaç duysa da, liderlik birleştirme, etkileme, yönlendirme, takım oluşturma, sinerji yaratmada varlığını sürdürmeye devam edecektir. Geleceği süpriz olmaktan çıkartıp yönetilebilir hale dönüştürmenin yolu, geleceği iyi okumak ve geleceğin şartlarına uygun bireyler yetiştirmektir.
 
Kaynakça
 
Aksoyalp, Y. (2010). 21. yüzyılda okul yöneticisinin niteliği: Öğretim liderliği. The Journal of SAU Education Faculty, 20, 140-150.
 
Bennis, W. G. (1989). Managing the deram: Leadership in the 21st century. Journal of organizational change management. 2(1), 6-10.
 
Boyatzis, R. E. (2008). Competencies in the 21. St century. Journal of management development. 27(1), 5-12.
 
Bryniolsson, E. &McAfee, A. (2014). The second manage age: Work, progress, and prosperity in a time of brilliant Technologies. WW Norton & Company.
 
Conte, J. M. & Landy, F. J. (2018). Work in the 21 st century: An introduction to industrial and organization psycohology. Wiley.
 
Dünya Ekonomik Forumu (2016). What are the 21st-century skills every student needs? https://www.weforum.org/agenda/2016/03/21st-century-skills-future-jobs-students/ sayfasından erişilmiştir.
 
Kellner, D. (2019). 21st Century Schools. Retrieved from http://www.21stcenturyschools.com/
 
Kylonen, P. C. (2012). Measurement of 21st century skills within the common core state standards. Paper presented at the Invitational Research Symposium on Technology Enhanced Assessments, May 7-8.
 
D. N. (2008). 21. Yüzyıl liderlik anlayışına bakış. C. Ü. Sosyal Bilimler Dergisi. 32(1), 61-72.
 
Öğretir Özçelik, A. D., & Tuğluk, M. N. (Ed). (2018). Eğitimde ve endüstride 21. yüzyıl becerileri. Ankara: Pegem.
 
Partnership for 21st century learning (2019). P21 framework definitions. Retrieved from http://www.battelleforkids.org/networks/p21
 
Prensky, M. (2001). Digital natives, digital immigrants. On the Horizon, 9(5), 1-5. Retrieved fromhttps://www.marcprensky.com/writing/Prensky%20%20Digital%20Natives,%2 Digital%20Immigrants%20-%20Part1.pdf
 
Schwab, K. (2016). Dördüncü sanayi devrimi. (Çev. Zülfü Dicleli). İstanbul: Optimist.
 
Spears, L. C., & Lawrence, M. (Eds.). Focus on Leadership: Servant –leadership for the twenty-first century. John Wiley & Sons.
 
Uhl-Bien, M., Marion, R. & McKelvey, B. (2007). Complexity leadership theory: Shifting leadership from the enddustrial age to the knowledge era. The leadership quartery 18(4), 298-318.
 
Western an G. , Bonnet, D. & McAfee, A. (2014). Leading digital: Turning technology into business transformation: Harward Business Press.


Yorum Yaz
1946 kez okundu. Yazarlar

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yapmak için tıklayın

Yazarın diğer yazıları

EĞİTİM VE YÖNETİMDE İNOVASYON - 11/04/2021
Eğitim ve Yönetimde İnovasyon
ÇOCUKLARLA SORUN ÇÖZME - 14/03/2021
ÇOCUKLARLA SORUN ÇÖZME
ÖRGÜTSEL ÇETELER - 15/02/2021
ÖRGÜTSEL ÇETELER
EĞİTİM VE YÖNETİMDE MİZAH - 05/07/2020
Eğitim ve Yönetimde Mizah
Öğretmen Özerkliği - 24/06/2020
Öğretmen Özerkliği
Öğretmek Bir Sanattır - 14/06/2020
Öğretmek Bir Sanattır
İLETİŞİM KURUNUZ, İLİŞKİ DEĞİL - 07/06/2020
İLETİŞİM KURUNUZ, İLİŞKİ DEĞİL
Türküler ve Yönetim Bilimi - 05/06/2020
Türküler ve Yönetim Bilimi
Türkülerin Dili ve Eğitim - 23/05/2020
Türkülerin Dili ve Eğitim
 Devamı