Akran zorbalığı, bir ya da birden çok öğrencinin, kendilerinden daha güçsüz durumda olan öğrencilere yönelik kasıtlı ve sürekli rahatsız ettiği bir saldırganlık türüdür.

Okullarda her 3 öğrenciden birinin, akran zorbalığına uğradığı biliniyor. Birçok türü bulunan akran zorbalığı eğer engellenmezse, zorbalığa maruz kalan öğrencinin hayatında ömür boyu kalıcı psikolojik yaralara yol açabilir.

AKRAN ZORBALIĞI NELERE YOL AÇIYOR?

Akran zorbalığına uğrayan çocuklarda; zayıf benlik algısı, güven eksikliği, kendini değersiz hissetme, insanlara güvenme ve onları sevme becerisinden yoksunluk, şiddete yönelim, öfke ve intikam duyguları ile yaşama, yeme ve uyku bozuklukları, içe kapanma, depresyon, korku ve kaygı, intihara eğilim, fiziksel ve duygusal gelişim eksikliği, başarısızlık, madde bağımlılığı gibi sorunlar ortaya çıkar.

MAĞDUR MU, ZORBA MI?

Akran zorbalığı, bir çocuğun yaşayabileceği en olumsuz deneyimlerden biridir. Akran zorbalığı çeşitli şekillerde kendini gösterebilir. Fiziksel, duygusal ve sosyal zorbalık olabilir.

Bir çocuğun, zorbalığı yapan mı, maruz kalan mı olduğunun anlaşılabilmesi için, hangi tarafta kaldığına dikkat edilmesi gerekir. Her iki halde de çocuğun desteğe ihtiyacı olduğu akıldan çıkarılmamalıdır.

Zorbalığı yapan çocuklar; başka bir öğrenciyi fiziksel, duygusal veya sosyal açıdan sürekli şekilde istismar eder. Güçlerini kötüye kullanıp, mağdur çocuğa zarar verir, en kötüsü bundan pişmanlık duymazlar. Fiziksel üstünlük de söz konusuysa, zorbalık şiddeti artabilir.

Akran zorbalığına maruz kalan, diğer bir deyişle mağdur öğrenciler ise daha sessiz, hassas ve pasif, daha içe kapanık, başarıları düşüktür. Çoğunlukla olumsuz düşünme eğilimlidirler ve değişim anlamında yeteri kadar güçlü hissetmezler. Adeta bir öğrenilmiş çaresizlik yaşayarak durumu kabullenmiş görünürler ve arkadaşlık kurmakta zorluk çekerler.

Akranlarının zorba davranışlarına maruz kaldığını söyleyen çocuğun mutlaka ciddiye alınması gerekir.

AİLELERE ÖNERİLER

1- Çocukların, özellikle saldırgan davranışlarla istediklerini yerine getirmelerine izin verilmemeli, bu tür davranışlar pekiştirilmemelidir.

2- Çocuklara, sosyal olgunluğuna uygun görevler verilerek kendine güvenin gelişmesi yönünde desteklenmelidir.

3- Çocuklar kızgın ve öfkeliyken onlarla tartışmamalı, çocuk sakinleştikten sonra bu durum birlikte konuşularak değerlendirilmelidir.

4- Çocuğun seyrettiği TV programları, filmler ve oynadığı bilgisayar oyunları, ilgileri konusunda dikkatli olunması gerekir.

5- Televizyon izlemeyi sınırlandırmalı, hangi programları izledikleri, hangi bilgisayar oyunlarını oynadıkları  kontrol edilmelidir.

6- Seyredilen film ve yaşanılan gerçek olaylar üzerinde mutlaka konuşulmalı, topluma uyan veya uymayan davranışlar birlikte değerlendirilmelidir.

7- Çocuklar çeşitli sosyal ve sportif alanlara yöneltilmeli, ilgi alanlarını ve hobilerini yapmaları için fırsatlar verilmelidir.

8- Aileler çocuklarıyla daha nitelikli zaman geçirmeli, zorbalık davranışlarına karşı dikkatli ve özenli olmalıdır.  Zorbalık herhangi bir biçimde ortaya çıktığında uygun tepki vermemek, tekrarlama riskini pekiştirebilir.

9- Aileler çocuklarının diğer arkadaşlarının yanında popüler olması yönündeki arzularını, çocuklarına yansıtmaktan kaçınmalıdır.

10-Aileler çocuklarıyla sorgulayıcı nitelikte değil, paylaşım amacıyla sohbet etmeli, çocuklarının arkadaşlıklarını anlamaya çalışmalıdırlar.

Anne Baba Okulu Ana Sayfa